De prostaat is een klier die aan de basis van de penis ligt, tegen de blaas aan. De prostaat produceert vocht, dat onder andere dient voor het transport van zaadcellen tijdens de zaadlozing. In de prostaat wordt het zogenoemde eiwit ‘prostaatspecifiek antigeen’ (PSA) aangemaakt. Dit PSA heeft een functie voor het sperma. De waarde van het PSA meten we in het bloed.
Hoewel grootte en vorm van de prostaat kunnen wisselen, is de normale prostaatgrootte van een gemiddelde man te vergelijken met een grote walnoot.

Prostaatkanker
Bij prostaatkanker groeien kwaadaardige cellen in de prostaat. De medische term voor prostaatkanker is prostaatcarcinoom. Prostaatkanker ontstaat in de klierbuisjes van de prostaat. Hierdoor verandert de structuur van de klierbuisjes. De uroloog kan dit soms voelen als een vergroting of een verharding. Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen. Ieder jaar krijgen ongeveer 12.000 mannen in Nederland deze diagnose. 

Ongeveer 1 op de 10 mannen krijgt ooit in zijn leven prostaatkanker. De ziekte komt vooral voor bij mannen boven de 65 jaar. Maar het kan ook op jongere leeftijd ontstaan. Prostaatkanker groeit meestal langzaam. De meeste mannen hebben in het begin van de ziekte geen klachten. Deze ontstaan pas in een later stadium. Daardoor wordt prostaatkanker soms pas opgemerkt als uitzaaiingen op een andere plaats in het lichaam klachten veroorzaken. Denkt u aan rugklachten door uitzaaiingen in de wervels. De vooruitzichten van prostaatkanker die niet is uitgezaaid, zijn meestal gunstig. Bij uitgezaaide prostaatkanker is de overleving slechter.

Oorzaken en risicofactoren

Over de oorzaken van prostaatkanker is nog weinig bekend. Onderzocht wordt of- en in hoeverre bepaalde voedingsstoffen, mannelijke hormonen en milieufactoren eventueel een rol spelen. Maar definitieve uitspraken op basis van dit wetenschappelijke onderzoek zijn nog niet mogelijk.

Wel is bekend dat ongeveer 5% tot 10% van alle mannen met prostaatkanker de ziekte krijgt door erfelijke aanleg. Mogelijk is er sprake van een erfelijke vorm van prostaatkanker als 2 of meer broers, vader, neven, ooms en/of grootvader op jongere leeftijd (jonger dan 55 jaar) ook prostaatkanker krijgen of kregen.

Wat gebeurt er als er bij u prostaatkanker is geconstateerd?
Urologen Katja Nelemans en Ton Roeleveld leggen in een interview uit hoe het behandelproces eruit ziet. Lees het interview.

 

Kwaliteit van zorg
Noordwest Ziekenhuisgroep, Amsterdam UMC, Andros Mannenkliniek, Antoni van Leeuwenhoek, Rode Kruis Ziekenhuis, Spaarne Gasthuis en Ziekenhuis St Jansdal werken nauw samen op het gebied van de oncologische prostaatchirurgie. Het bundelen van kennis en expertise op dit gebied zorgt voor betere behandelresultaten voor de patiënt. Lees meer over deze samenwerking in het prostaatkankernetwerk.