De penis, zaadballen en prostaat vormen samen de mannelijke geslachtsorganen. De zaadballen zitten samen met bijballen in de balzak. De bijballen liggen aan de achterkant van de zaadballen, zie ook onderstaande afbeelding. Zaadballen noemen we ook wel teelballen, testikels of testes. Een ander woord voor balzak is scrotum.

Hoe werken de mannelijke geslachtsorganen?
De zaadballen maken onder invloed van het mannelijke hormoon testosteron zaadcellen aan. Zaadcellen rijpen uit in de bijbal. Bij een zaadlozing gaan de zaadcellen naar de zaadblaasjes en vormen samen met het zaadvocht sperma. De prostaat maakt dit vocht aan. Het sperma komt via de plasbuis naar buiten.

Zaadbalkanker
Bij zaadbalkanker zit er kanker in de zaadballen of teelballen. Meestal is dat in 1 van de ballen, soms in allebei. Zaadbalkanker noemen we ook wel teelbalkanker of testiscarcinoom. Zaadballen en teelballen zijn dus hetzelfde.

Zaadbalkanker komt op alle leeftijden voor, maar vooral bij jonge mannen tussen de 20 en 40 jaar. Kanker in de zaadbal groeit over het algemeen vrij snel en kan vlug uitzaaien. In vergelijking met andere soorten kanker kan zaadbalkanker vaak heel goed worden behandeld. Zelfs als de kanker is uitgezaaid.

Oorzaken en risicofactoren
Over de oorzaken van zaadbalkanker is nog weinig bekend. Wel is bekend dat sommige mannen (mogelijk) een wat groter risico hebben op het krijgen van zaadbalkanker dan andere mannen. Dit zijn mannen:

• bij wie één of beide zaadballen rond de geboorte niet waren ingedaald
• die eerder zaadbalkanker hebben gehad. Bij 2 tot 3% van de mannen met zaadbalkanker ontstaat na enkele jaren een tumor in de andere zaadbal
• met testisatrofie. Dat wil zeggen dat de zaadbal ineengeschrompeld is, bijvoorbeeld door verminderde bloedvoorziening
• met zaadbalkanker in de familie. In hoeverre erfelijkheid hierbij een rol speelt is nog onduidelijk
• met eerdere vruchtbaarheidsproblemen
• die langdurig wiet en/of hasj gebruiken

Klachten bij zaadbalkanker
Bij zaadbalkanker kan de zaadbal iets groter zijn. Of er is een knobbel of verharding
te voelen. Dit kan pijnlijk zijn, maar dat is het meestal niet. Andere klachten kunnen zijn:

• een dof, zwaar gevoel in de onderbuik, achter de balzak of in de balzak
• vermoeidheid zonder aantoonbare reden
• minder zin in seks

Sommige mannen hebben klachten door uitzaaiingen van zaadbalkanker:

• buik- of rugpijn
• een zwelling van de borstklier of rond een van de tepels
• kortademigheid
• pijn op de borst
• bloed ophoesten

Meer informatie over zaadbalkanker en de behandeling vindt u in de behandelwijzer zaadbalkanker. Deze vindt u rechts onder het menu 'Folders'.